Lekcja obowiązkowa
Wskazówka do pracy: najpierw przewiń całą stronę, żeby się zorientować, jakie elementy zawiera, a dopiero potem zacznij pracować.
Przypominam, że spotykamy się w grupie na Messengerze wtedy, kiedy mamy w planie lekcję informatyki (w środy o godz. 12.45).
Jeśli z jakichś powodów nie uda Ci się wtedy połączyć z Internetem, to zrealizuj tę lekcję o innej porze.
Możesz się ze mną skontaktować także w innym terminie – odpowiem najszybciej, jak to będzie możliwe.
Temat: Pracujemy z bazą danych – tworzymy raporty
Raport to obiekt bazy danych używany do prezentowania wybranych informacji z tej bazy.
Raporty są zazwyczaj formatowane z myślą o wydruku, ale można je też wyświetlać na ekranie lub eksportować do innych programów.
Na dzisiejszej lekcji wykonamy kolejny etap pracy związanej z tworzeniem oraz korzystaniem z bazy danych – stworzymy raport, zawierający dane wszystkich znajomych, wpisanych do naszej bazy.
Otwieramy zatem bazę utworzoną na jednej z wcześniejszych lekcji (odszukaj plik bazy, której nadałaś/nadałeś nazwę: Znajomi + Twoje imię i go otwórz np. poprzez podwójne kliknięcie).
Kliknij przycisk Raporty, a następnie Użyj kreatora, aby utworzyć raport…
Tworzymy raport do tabeli Znajomi (w naszej bazie jest jeszcze jedna tabela – utworzona na poprzedniej lekcji – więc zwróć uwagę na to, czy w polu Tabele lub kwerendy dokonałaś/dokonałeś właściwego wyboru) – wybieramy zatem z tabeli Znajomi pola, które będzie zawierał nasz raport.
Kliknij dalej.
W kolejnym kroku moglibyśmy zmienić nazwy pól, ale nie potrzebujemy żadnych zmian.
Kliknij dalej.
W kroku 3. możemy wybrać sposób grupowania rekordów z naszej bazy.
Załóżmy, że chcemy przygotować raport, w którym nasi znajomi zostaną zaprezentowani z podziałem na miejsca zamieszkania (czyli: pogrupowani według miejscowości).
Kliknij dalej.
W następnym kroku ustalamy, w jaki sposób posortujemy (uporządkujemy) dane.
Zauważ, że pierwsze kryterium (Miejscowość) jest już wybrane, co wynika z ustawień, które wprowadziliśmy w poprzednim kroku.
Wybierzmy porządkowanie alfabetyczne – pierwszym kryterium niech będzie miejscowość, drugim – nazwisko, a trzecim – imię.
Dlaczego ponownie wybraliśmy miejscowość? – możesz sprawdzić, tworząc raporty z różnymi ustawieniami 🙂
(Jeśli jednak nie wybierzemy takiego ustawienia, to znajomi nie zostaną pogrupowani według miejscowości…)
Kliknij dalej.
W kolejnym kroku wybieramy wygląd naszego raportu oraz orientację kartki (bo raporty zazwyczaj przygotowuje się z myślą o wydruku).
Wybrane ustawienia możemy śledzić na podglądzie raportu
Kliknij dalej.
W ostatnim kroku zaczynamy od nadania raportowi nazwy.
A następnie decydujemy, czy raport ma być statyczny, czy dynamiczny.
Raport statyczny zawsze będzie zawierał takie dane, jakie zawierał w chwili utworzenia. Raport dynamiczny ulegnie modyfikacji, jeśli zmodyfikujemy bazę danych – np.: jeśli jakiś rekord dodamy do bazy danych, to w raporcie statycznym nie będzie widoczny, a w raporcie dyamicznym – będzie.
Kliknij Zakończ
Zobaczysz gotowy raport (który – oczywiście – może wyglądać trochę inaczej niż mój).
Zauważ, że znajomi faktycznie zostali pogrupowani ze względu na miejsce zamieszkania oraz uporządkowani alfabetycznie.
W moim raporcie pojawiły się jednak pewne niedoskonałości – np. słowa miejscowość i telefonu zostały częściowo przeniesione do nowych wierszy.
Aby poprawić wygląd raportu, zamykamy okienko podglądu raportu; klikamy PPM (prawym przyciskiem myszy) na nazwę raportu i z menu wybieramy polecenie Edytuj
W oknie edytora możemy dokonać dowolnych zmian, wzbogacając raport nawet o ilustracje 🙂
Po wprowadzeniu zmain – zamykamy okno edytora i sprawdzamy, jak wygląda gotowy raport.
Mój wygląda tak:
Wyślij do mnie wykonaną pracę na adres: info.tyka@gmail.com. W temacie wiadomości wpisz: Baza 2020. Nie zapomnij się przywitać i podpisać.
Na wykonanie tej pracy masz czas do następnej lekcji informatyki (czyli do 3 czerwca).
Mam nadzieję, że pojęcie raport używane w kontekście baz danych stało się teraz o wiele bardziej zrozumiałe 🙂
Przypomnij sobie najważniejsze pojęcia związane z bazami danych:
| Pojęcie | Definicja |
|---|---|
| Baza danych | uporządkowany zbiór informacji, dotyczących pewnej dziedziny tematycznej, zapisany zgodnie z określonymi regułami. |
| System zarządzania bazą danych | program komputerowy, który służy do przechowywania i modyfikowania danych. Bazy danych można tworzyć np. za pomocą aplikacji Access (Microsoft Office), Base (Apache OpenOffice), SQLiteStudio i wielu innych. |
| Tabela | w programie służącym do tworzenia baz danych jest uporządkowanym zbiorem informacji (na określony temat), zapisanych w ujednolicony sposób. Dane zawarte w tabeli mogą być przeglądane, wyszukiwane, zmieniane, kopiowane, usuwane itp. |
| Rekord | wiersz w tabeli - pojedynczy wpis do bazy danych, zawierający informacje o jednym obiekcie (np. książce, uczniu itp.) Rekord składa się z pól opisujących cechy wybranego obiektu. |
| Pole (atrybut) | komórka w tabeli, zawierająca dane jednego (określonego podczas tworzenia bazy danych) typu. Każda kolumna tabeli zawiera pola opisujące jeden rodzaj danych (np. autora książki, nazwisko ucznia itp.). |
| Typ danych | cecha pola, która określa jakiego rodzaju dane można w tym polu przechowywać (np. pole o typie danych Tekst może zawierać dane w postaci tekstu lub cyfr, ale pole o typie danych Liczba może zawierać tylko dane liczbowe). Przemyślany wybór typów danych zwiększa dokładność przechowywanych informacji oraz pozwala skorzystać np. z możliwości sprawdzania poprawności wprowadzanych przez użytkownika danych. Opis podstawowych typów danych (kliknij) |
| Klucz podstawowy | pole, które w jednoznaczny sposób identyfikuje rekord. Klucz przyjmuje wartości niepowtarzalne i nie może być wartością pustą. Najczęściej tworzy się specjalny atrybut (pole), którego zawartość automatycznie wypełnia program obsługujący bazę danych (zazwyczaj klucz jest liczbą naturalną). |
| Kwerenda (zapytanie) | czynność polegająca na wyszukiwaniu określonych informacji w bazie danych. Po wykonaniu kwerendy powstaje nowa tabela, zawierająca wybrane przez użytkownika dane. Kwerendy można wykorzystywać do porządkowania danych, wykonywania obliczeń, aktualizacji danych itd. |
| Formularz | obiekt bazy danych, który upraszcza proces wprowadzania i aktualizacji zawartości tej bazy. Za pomocą formularza można zdefiniować sposób prezentacji danych zawartych w pojedynczym rekordzie bazy. W plikach pomocy programu Access zawarto następującą informację nt. formularzy: Formularze w programie Access są podobne do gablot sklepowych, które pozwalają łatwiej obejrzeć i wyjąć produkty, którymi jesteśmy zainteresowani. |
| Raport | obiekt bazy danych używany do prezentowania wybranych informacji z bazy danych. Raporty są zazwyczaj formatowane z myślą o wydruku, ale można je też wyświetlać na ekranie lub eksportować do innych programów. |
| Sortowanie | porządkowanie rekordów (wierszy) w określonej kolejności (malejąco lub rosnąco). Aby odpowiednio posortować rekordy należy określić kolumny (pola), według których ma nastąpić porządkowanie, przy czym można sortować dane według kilku pól jednocześnie (np. rekordy w bazie uczniów można posortować najpierw według nazwisk, a następnie według imion) |
| Filtrowanie | wyświetlanie tylko tych danych, które spełniają zadany warunek. Filtry nie zmieniają danych, tylko sposób ich wyświetlania, więc jeśli chcemy otrzymać nowe źródło danych (nową tabelę) - należy użyć kwerendy. |
| SQL | specjalny język używany do tworzenia i modyfikowania baz danych. SQL to strukturalny język zapytań (ang. Structured Query Language), który - w przeciwieństwie do języków programowania - nie służy do tworzenia programów, tylko do komunikowania się z bazami danych i dlatego jest nazywany podjęzykiem danych. |
Wykonaj poniższe ćwiczenie, które przygotuje Cię do quizu wiedzy, który rozwiążesz na następnej lekcji.
Kliknij tutaj, jeśli chcesz wyświetlić to ćwiczenie w wersji pełnoekranowej.
Samodzielna praca po lekcji – dla chętnych
Pracą dodatkową (dla chętnych, na ocenę celującą) jest samodzielne stworzenie bazy danych zawierającej spis książek znajdujących się w Twojej domowej biblioteczce (i/lub na czytniku e-booków).
Pamiętaj o dodaniu co najmniej jednego formularza, co najmniej jednej kwerendy i co najmniej jednego raportu.
Podpowiedź
Możesz skorzystać z kreatora tabel, jeśli jednak z tabel przykładowych wybierzesz Biblioteka:
…to wśród dostępnych pól, nie znajdziesz najbardziej chyba potrzebnego (w naszej prostej bazie danych) pola Autor… 🙁
Na szczęście 😉 możesz wybrać inne pole i w kolejnym kroku zmienić jego nazwę na Autor (polecam: ZakupionyW) – zwróć tylko uwagę na to, żeby pole, które w tym celu wybierzesz, było polem typu tekstowego (albo: pamiętaj o zmianie typu tego pola podczas tworzenia tabeli).
Oczywiście, istnieje też możliwość edytowania gotowej tabeli i dodania w ten sposób brakujących pól i/lub zmiany ich typu.
Pracę dodatkową wyślij do mnie na adres: info.tyka@gmail.com. W temacie wiadomości wpisz: Baza – książki. Nie zapomnij się przywitać i podpisać.
Na wykonanie tej pracy masz czas do 8 czerwca).
Powodzenia! 🙂
