Wizerunek i jego rozpowszechnianie

Wizerunkiem nazywamy utrwalone np. na zdjęciu, portrecie, rysunku, nagraniu głosowym lub filmie cechy człowieka umożliwiające jego identyfikację (rozpoznanie). Wizerunek może być powielany i rozpowszechniany, podlegając przy tym różnym manipulacjom, np. może zostać przekształcony, opatrzony komentarzem albo użyty w jakimś szczególnym kontekście.

Pojęcie „rozpowszechnianie wizerunku” oznacza stworzenie możliwości zapoznania się z tym wizerunkiem wstępnie nieokreślonej, niezamkniętej grupie osób. Rozpowszechnianiem jest zatem każde publiczne udostępnienie czyjegoś wizerunku – niezależnie od tego, czy odbywa się za pośrednictwem Internetu, czy np. poprzez umieszczenie wydrukowanego zdjęcia na tablicy ogłoszeniowej, wystawie sklepu lub w galerii sztuki.

!!!
Rozpowszechnianiem wizerunku jest także opublikowanie – np. w mediach społecznościowych – odsyłacza (linku) do wizerunku, który ktoś inny upublicznił w Internecie.

Prawna ochrona wizerunku

Zgodnie z przepisami polskiego prawa, wizerunek jest zaliczany do dóbr osobistych człowieka i podlega ochronie, co oznacza, że każdy z nas ma prawo decydować o tym, w jakich okolicznościach nasz wizerunek będzie rozpowszechniany.

Artykuł 81. Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych rozpoczyna się zdaniem: Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej, co oznacza, że podstawową zasadą jest zakaz rozpowszechniania cudzego wizerunku.

Z dalszych przepisów wynika, że rozpowszechniać wizerunek danej osoby można tylko wówczas, jeśli:

  • osoba ta wyraziła na to zgodę,
  • rozpowszechnianie dotyczy wizerunku osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
  • rozpowszechnianie dotyczy wizerunku osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.

!!!
Robiąc zdjęcia lub kręcąc filmy należy pamiętać, że jeśli ktoś nie protestuje podczas robienia mu zdjęć, to wcale nie znaczy, że wyraża zgodę na rozpowszechnianie swojego wizerunku.

Jeżeli stwierdzimy, że ktoś opublikował nasz wizerunek bez naszej zgody, możemy:

  • domagać się zaniechania naruszeń (usunięcia zdjęcia, skasowania filmu itp.),
  • domagać się usunięcia skutków naruszeń (np. poprzez zamieszczenie przeprosin na łamach wybranego portalu/gazety),
  • zażądać rekompensaty pieniężnej za doznaną krzywdę,
  • zażądać od sprawcy wpłaty na wybrany cel społeczny.

Ochrona wizerunku nauczycieli i uczniów naszej szkoły

Na podstawie ustawy Prawo oświatowe każda szkoła definiuje w swoim statucie  obowiązki ucznia, w tym także te, które dotyczą warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły.

Statut naszej szkoły zawiera zapis:

W szkole i w czasie zajęć pozaszkolnych nie wolno robić zdjęć, kręcić filmów i nagrywać, jeżeli nie wynika to z polecenia nauczyciela i zgody zainteresowanych osób.

(str. 30)

!!!
Naruszanie zasad ogólnie przyjętych w szkole – np. statutu, regulaminu, kodeksu – stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego i jest jedną z przesłanek świadczących o demoralizacji nieletniego, a artykuł 4. Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich nakłada na każdego obywatela społeczny obowiązek zawiadomienia o podobnym fakcie rodziców lub opiekuna, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu.

Pomyśl, zanim wrzucisz….

To, co wrzucisz do sieci, zostanie tam na zawsze, a pozornie niewinne żarty mogą kogoś bardzo skrzywdzić.